کد مطلب:45915 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » فلسفه و منطق

ابوالعلاء معري اديب نابيناي عرب گفته است آنكه عقل دارد، دين ندارد و آنكه دين دارد عقل ندارد، اين حرف تا چه حد درست است؟

روشن است كه وقتي حرفي زده مي شود معيار شخصيت او نيست و بايد مفهوم آن را نقد نمود. اين مبناي تشيع و پيروي از علي((عليه السلام)) است.
ثانياً ابوالعلاء حرفهاي متناقض بسيار زياد دارد. براي مثال ازدواج را نهي نموده و ؟؟ دار شدن را گناه مي نامند، آنگاه مي گويد: اما دختران بايد شوهر كنند.
اما بررسي مختصر حرف ايشان: اگر انسان را فقط غريزه هاي او بدانيم و شناخت ما در اين حد متوقف باشد، روشن است كه نيازي به دين ندارد. اما وجود خود استعدادهايي مثل عقل و فكر نشان مي دهد هدف آفرينش انسان بيش ادراكي از عظمت خلقت و هستي به او مي دهد و به شناخت خدا رهنمون مي شود و هنگامي كه خدا مطرح شد. او آدمي را هدايت گذاشته و رسالت و هدايت و دين مفهوم مي يابد. آري انسان با شهادت ( همين اهداف محسوس) ، اشباع نمي شود و غيب عالم را مي طلبد، دليل آن گرايش دوباره انسان معاصر بعد از رويگرداني از دين است . و تازه اگر مقابله شخصي باشد. پيامبر اكرم((صلي الله عليه وآله)) كه عقل كل است فرموده اند: من كان عاقلا له دين، هر كس عقل دارد، دين دارد.

ـــــــــــــــــــــ
(1)1 ـ ابوالعلاء معرفي نوشته عمر فروخ ، ترجمه حسين خديو جم .
(2)2 ـ اصول كافي جلد 1 ص 11 . ميزان الحكمه جلد 7.

ـ128ـ
و يا علي((عليه السلام)) مي فرمايد: الدين و الادب نتيجه العقل; دين و ادب نتيجه عقل هستند.
متأسفانه بايد گفت در اينجا در عقل ابوالعلاء مي توان شك كرد كه حداقل در موقع گفتن آن جمله، فعاليتش مختل شده بوده است.

(بخش پاسخ به سؤالات )

ـــــــــــــــــــــ
(1)1 ـ غرر الحكم . ميزان الحكمه جلد 7.

ـ129ـ